Brabantse muskusrattenbestrijding op koers richting 2034
De landelijke afspraak uit 2019, om te komen tot nagenoeg geen muskusratten, krijgt in Noord-Brabant sindsdien gestalte. Met 31 bestrijders wordt heel zorgvuldig gewerkt aan die doelstelling, in die gebieden waar nog muskusratten leven. De vangst van het aantal muskusratten neemt hier af, omdat de populatie in de afgelopen jaren flink is afgenomen. De situatie in onze provincie wijkt daarmee af van diverse andere gebieden in het land, waar de vangst van muskusratten nog steeds groeit. Het aantal gevangen muskusratten per waterschapsregio:
AA en Maas
2022 1402
2023 873
2024 1100
Brabantse Delta
2022 1759
2023 1352
2024 493
De Dommel
2022 381
2023 491
2024 654
Landelijk
In 2024 zijn er
door de 21 waterschappen meer muskus- en beverratten gevangen in Nederland. Ze zijn
niet inheems en vormen een risico voor onze veiligheid door graverij in dijken,
kades en de natuur. Landelijk (per regio zijn de vangsten verschillend) zijn er
in 2024 bijna 15.000 meer muskusratten gevangen, een stijging van 29 procent
ten opzichte van 2023.
Noord-Brabant
Sinds 2024 is in Noord-Brabant de werkwijze uitgebreid met
het meten van aanwezig DNA van de muskusrat in het water. Door een watermonster
te nemen en dit te laten testen in een gespecialiseerd waterlaboratorium,
krijgt de bestrijder te weten of het dier aanwezig is of niet. De aanpak in
Noord-Brabant laat zien dat een goede organisatie van de vangst bijdraagt aan
het beoogde resultaat. En samenwerking van de waterschappen is hierbij
essentieel. De bestrijders zijn in dienst van Waterschap Brabantse Delta en
werken ook in opdracht van de waterschappen Aa en Maas en De Dommel. Het aantal
muskusratten dat hier voorkomt ligt inmiddels lager dan landelijk het geval is.
De Brabantse aanpak:
- Continue evaluatie en aanpassing van strategieën: De huidige strategieën lijken goed te werken, maar het is belangrijk om deze regelmatig te evalueren. Als er nieuwe methoden of technologieën beschikbaar komen (bijvoorbeeld nog geavanceerdere genetische technieken of nieuwe monitoringtools), kan het nuttig zijn om die te integreren in de bestrijdingsaanpak.
- Communicatie en samenwerking met lokale stakeholders: Betrek lokale gemeenschappen, boeren, natuurorganisaties en waterschappen actief in het proces. Door gezamenlijke inspanningen kunnen er wellicht nog meer synergieën ontstaan, bijvoorbeeld bij het voorkomen van her kolonisatie door muskusratten.
- Bevorder onderzoek naar langetermijneffecten: Het is belangrijk om niet alleen naar de directe bestrijding te kijken, maar ook naar de ecologische en economische effecten op lange termijn. Dit kan bijdragen aan het behoud van de biodiversiteit en waterkwaliteit in de regio.
- Opleidingen en professionalisering: Blijf de bestrijders goed opleiden in de nieuwste technieken, zowel op het gebied van bestrijding als op het gebied van monitoring. Dit kan zorgen voor een nog efficiëntere aanpak.
- Monitoring van resultaten en transparantie: Zorg voor transparante rapportage over de voortgang van het project. Dit helpt niet alleen bij de verantwoording naar overheden en andere betrokkenen, maar kan ook bijdragen aan het opbouwen van publieke steun voor de aanpak.
Met deze adviezen kan de muskusrattenbestrijding in Noord-Brabant nog effectiever en duurzamer zijn op weg naar het doel in 2034.
